Haddad Adil: İran ve Türkiye'nin kültürel faaliyetleri güçlendirilmeli

Gulam Ali Haddad Adil, Türkiye'nin bilim ve kültür heyetiyle yaptığı toplantıda şunları söyledi: Profesör Derya Örs’ün Türkiye Cumhuriyeti'nin İran büyükelçisi olduğu döneme dair güzel anılarımız var. Kültürel ve ilmi bir şahsiyet olan Sayın Erdoğan'ın sorumluluğunda olduğu dönemde iki ülke arasındaki ilişkilerin geliştiğini gördük.O şunları vurguladı: İran ile Türkiye arasındaki kültürel ilişkilerin hiçbir siyasi soruna bakılmaksızın genişleyerek diğer alanlara da yayılmasını umuyoruz. İki ülke arasındaki ilişkilerin tarihi göz önüne alındığında bu gereklidir.Fars Dili ve Edebiyatı Akademisi'nde "Küçük Asya'da Fars Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi" yazılması projesine değinen Haddadadel, şunları kaydetti: Bu proje 10 yıl önce onaylandı ve Akademi'nin Küçük Asya Araştırmaları Bölümü'nde takip ediliyor. Ayrıca Eriska Vakfı işbirliğiyle "Osmanlı Devleti ve Medeniyeti" kitabını da tercüme edip yayınladık.Fars Dili ve Edebiyatı Akademisi Başkanı, tarihi belgelerin önemine değinerek şunları söyledi: İki milletin kökenlerini ve ortak noktalarını bilmeden birbirimizi anlamamız eksik kalacaktır ve bu tarihi belgeler ve kaynaklar birbirimizi doğru anlamamıza yardımcı olmaktadır. Mesela bir araştırmacı Safevi döneminin tarihini yazmak istiyorsa Türkçe belgelere ulaşmadan bu mümkün olmayacaktır. Benzer şekilde İran'da mevcut belgelere ulaşmadan Osmanlı tarihi üzerine araştırma yapmak da zor olacaktır.Haddadadel, Fars Dili ve Edebiyatı Akademisi'nin tarihine değinerek, şunları söyledi: Fars Dili ve Edebiyatı Akademisi, özellikle üçüncü dönemde elde ettiği başarılarını Türk Dil Vakfı'na kazandırmaya hazır.Bu toplantının devamında; Fars Dili ve Edebiyatı Akademisi Müsteşar Yardımcısı şunları söyledi: Fars Dili ve Edebiyatı Akademisi'nde 13 bilim grubu çalışıyor. Ayrıca sekiz adet alanında uzman bilimsel ve araştırma yayını da yayınlanmaktadır.Fars ve Türk dili ve edebiyatının ortak etkisine değinen müsteşar yardımcısı, şöyle konuştu: Önümüzdeki hafta öğrencilerden biri Farhangistan Terminoloji ve Kelime Araştırma Enstitüsü'nde "İstanbul Türkçesinin Kelime Yapısında Farsça Kelime ve Cümlelerin İncelenmesi" başlıklı tezini savunacak. Araştırmalarında Türkiye'deki önemli kaynaklardan da yararlanmıştır.Müsteşar yardımcısı şunları ekledi: Diller ve lehçeler değerli bir hazinedir ve dil meselelerine kayıtsız kalmamalıyız. Neyse ki Fars Dili ve Edebiyatı Akademisi'nde bu alanda detaylı araştırmalar yapılmış ve yapılmaya devam ediyor.İran ve Türkiye arasında Şiraz'da ortak konferans düzenlendiAtatürk Kültür, Dil ve Tarih Enstitüsü Başkanı ve Fars Dili ve Edebiyatı Akademisi Onursal Üyesi Profesör Derya Örs, şöyle konuştu: İran'a seyahat etme fırsatı bulduğum için çok mutluyum. Birkaç günlük bu gezideki amacımız Türkiye'deki kültür kurumu yöneticilerinin İran'daki benzer kuruluşlarla tanışması ve birbirlerinin faaliyetleri hakkında bilgi sahibi olmalarıdır.Örs şunları söyledi: Fars Dili ve Edebiyatı Akademisi'nin benzeri olan Türk Dil Vakfı, 1932'den bu yana 1.550, Türk Tarih Vakfı ise 2.000 kitap yayımladı. Bu iki kurumun kitaplarından 200'ü İran araştırmalarıyla ilgilidir.Örs ekledi: Bu toplantıda, ortak iş birliğine zemin hazırlamak amacıyla iki ülke arasında var olan ortak alanlardan bahsetmek istiyorum. Bu etkinliklerin başında da iki ülkenin kültür kurumları arasında ortak konferans ve çalıştayların düzenlenmesi, kitap alışverişi yapılması geliyor.Fars Dili ve Edebiyatı Akademisi'nin fahri üyesi şunları söyledi: Ortak işbirlikleri ile Fars ve Türk dili ve edebiyatı konusunda çeşitli çalışmalar yapabilir, iki dilin etkisini inceleyebiliriz.Türk Dil Vakfı'nın faaliyetlerine değinen Örs, şunları kaydetti: Bu vakfın 40 üyesi var. Faaliyetleri ise Fars Dili ve Edebiyatı Akademisi'nin faaliyetlerinebenzemekle birlikte, tek farkı İran'daki Fars Dili ve Edebiyatı Akademisi'nin farklı gruplarında yürütülen faaliyetlerin Türkiye'de çeşitli kurumların sorumluluğunda takip edilmesidir.Türkiye Cumhuriyeti'nin eski İran büyükelçisi şunları ekledi: Gelecek yıl Şiraz'da İran ile Türkiye arasında ortak bir konferans düzenlenecek.Türk Dil Vakfı kütüphanesinde 1.300 yazma eser Ayrıca Türk Dil Vakfı Başkanı Osman Mert şunları söyledi: Türk Dil Vakfı 1932 yılından bu yana faaliyet göstermektedir. Bu vakfın araştırmacıları Türk dilinin tüm lehçelerini ve şivelerini araştırıyor ve biz de Türk dili hakkında zengin bir hazine toplamayı başardık.Türk Dil Vakfı Başkanı şunları ekledi: Türk dili Farsçadan büyük ölçüde etkilenmiştir, hatta birçok Türkçe kelimenin kökü Farsçadır. Bu nedenle Türk Dil Vakfı'nın faaliyetlerinin önemli bir kısmı bu iki dilin ortak mirasına odaklanmaktadır. Türk Dil Vakfı'nda bugüne kadar 1.550 kitap yayımlanmış olup, 1940 yılından bu yana vakıf bünyesinde üç bilimsel yayın yayımlanmıştır. Ayrıca vakfın kütüphanesinde 1.300'ü yazma olmak üzere 75.000 kitap bulunmaktadır.O şunları ekledi: Türk Dil Vakfı, üniversiteler ve kültür kurumlarıyla yakın işbirliği içerisinde olup bu kurumlarla her yıl çeşitli etkinlikler düzenlemektedir. Biz Türk Dil Vakfı olarak Fars Dili ve Edebiyatı Akademisi ile her türlü bilimsel ve araştırma işbirliğine hazırız.Türkiye Yazma Eserler Başkanı Ferruh Özpilavcı şunları söyledi: Türkiye Yazma Eserler Kurumu, Türkiye'nin tüm yazılı arşivlerinin cumhurbaşkanlığının bünyesinde toplanmasıyla kurulmuş olup, bu kurumun Türkiye'nin farklı şehirlerinde üç şubesi bulunmaktadır.Özpilavcı şunları ekledi: Yazılı kaynakları restore edip dijitalleştirdikten sonra araştırmacıların bu kaynakları rahatlıkla kullanabilmesi için 600.000 adet yazma eseri Türkiye Yazma Eserler Kurumu'nun internet sitesine yükleyebildik. Ayrıca şu ana kadar 200.000 adet tercümeli el yazması yayımlamayı başardık.Türkiye Devlet Arşivleri Teşkilatı Başkanı Över Önal ve Türk Tarih Vakfı Başkanı Yüksel Özgen'in de katıldığı bu toplantı sonunda, Fars Dili ve Edebiyatı Akademisi Başkanı, 12 ciltlik Fars dili ve edebiyatı ansiklopedisini Türk Dil Vakfı Başkanına hediye etti. Ayrıca 2018’den 2023’e kadar olan Farhangistan yayınlarının bir kısmını da Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Enstitüsü'ne hediye etti.