İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, istikrarlı ve güvenli bir Afganistan’ın bölge istikrar ve gelişmesi için önemli olduğunu belirerek, İran’ın her zaman Afganistan’da barış ve istikrara destek verdiğini söyledi.

Şanghay İşbirliği Örgütü, 18. Liderler zirvesine katılmak için Çin’de bulunan Ruhani, Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani ile görüştü.

İran’ın don 40 yılda her zaman Afganistan’ın yanında olduğunu ifade eden Ruhani, iki komşu ve dost ülkenin ortak kültür, ticari ve güvenlik menfaatlere sahip olduklarını söyledi.

İran’ın komşuları özellikle Afganistan ile ilişkilerini geliştirmeye azimli olduğunu ifade eden Ruhani, iki ülkenin siyasi, ekonomik, güvenlik ve kültürel alanda ilişkilerinin derinleşmesinin isteyerek, ‘’ Bölge ülkeleri özellikle Orta Asya ülkelerinin Fars körfezine bağlanması önemlidir ve bu bölgenin ve bölge dışının gelişmesine sebep olacaktır. Hindistan ve Afganistan ile birlikte uygulanmakta olan Çabahar limanının genişlemesi projesi bölgede transit yolların gelişmesinde önemli adımdır’’ dedi.

Ruhani, iki ülke hükümetlerinin ekonomik ilişkilerin gelişmesi için özel sektöre yardım etmesi ve destek vermesinin gerekli olduğunu söyledi.

Ruhani, ülkelerin Amerika’nın nükleer anlaşmadan çekilmesindeki geniş muhalefetine değinerek, ‘’ABD’nin Kapsamlı Ortak Eylem Planından(KOEP) yasa dışı şekilde çıkması sadece 7 taraflı bir anlaşmadan çıkmak değildir. Bu BM Güvenlik Konseyi kararının ayaklar altına alınmasıdır’’ dedi.

Afganistan Cumhurbaşkanının o ülkede ateşkes ilan edilmesine destek verdiklerini belirten Ruhani, Afganistan içindeki görüşmelerle o ülkede daha çok istikrara şahit olunmasını temenni etti.

Uyuşturucu üretimi ve kaçakçılığı ile mücadelenin gerekliliğine vurgu yapan Ruhani, ‘’Bir birimizle ve diğer ülkelerin işbirliği ile tüm bölge için sorun oluşturan uyuşturucu üretimi ve kaçakçılığı ile mücadele etmeliyiz’’ dedi.

İki ülkenin uluslararası konulardaki tutumunun yakın olduğunu ifade eden Ruhani, terörist grupların tüm bölge için tehlike olduğunu belirterek tüm ülkelerin bu hususta işbirliği yapmasını istedi.

Eşref Gani de ülkesinin İran ile ilişkilerini geliştirmeyi milli menfaatleri doğrultusunda gördüğünü ifade ederek, iki ülke arasında geniş işbirliği anlaşmasının bir an evvel hazırlanıp imzalanmasını istedi.

Ülkesinin Çabahar Limanı konusunda işbirliği yaptığını ifade eden Gani, Çabahar limanının gelişmesinin İran, Afganistan ve Hindistan haricinde, Çin ve Orta Asya ülkeleri ile ilişkilerin gelişmesi için de önemli olduğunu söyledi.

Gani, İran’ın işbirliği ve desteği ile Afganistan’daki güvenlik ve ilerlemesi sürecinin devam etmesi temennisinde bulunarak, İran ile uyuşturucu konusunda mücadeleye hazır olduklarını söyledi.

Gani, Ramazan Bayramı dolayısıyla Taliban grubu ile yapılan ateşkese değinerek, ‘’IŞİD terörist grup karşısında bizim operasyonlarımız devam etmekte ve ateşkes IŞİD’i kapsamamaktadır’’ dedi.

Şanghay İşbirliği Örgütü’nün (ŞİÖ) temeli 1995 yılında Sovyetler Birliği’nin dağılması sonrasında Rusya ile Çin arasında birbirlerine düşman olmadıklarını askeri güvence altına alan anlaşmalarla atılmaya başlandı.

1996 yılında, Çin, Rusya, Kırgızistan, Tacikistan ve Kazakistan üye ülkeler arasında güvenin arttırılması, sınır bölgelerinin silahsızlandırılması ve bölgesel işbirliğinin teşvik edilmesi amacıyla ‘Şanghay Beşlisi’ni oluşturdu.

2001 yılında Özbekistan çekimser tavrından vazgeçerek bu uluslararası oluşuma katılma kararı aldı. Örgüt resmen 15 Haziran 2001’de kuruldu. Örgütün merkezi Çin’deki Şanghay şehri seçildiği için adı da Şanghay İşbirliği Örgütü oldu.

2015 yılında Hindistan ve Pakistan’ın örgüte üyeliği kabul edildi ve bu konu 2017 liderler zirvesinde onaylandı.

Twitter'da Takip Ediniz.

@Irna_Turkish