El ayak hastalığı, özellikle çocukları etkileyen bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığıdır. Salgınlar dünya genelinde sıklıkla görülmektedir. Enterovirüs familyasından poliovirüsler, coxsackie virüsleri, echovirüsler ve diğer enterovirüsler, hastalığın sebebi olarak kabul edilir. Hastalık genellikle 5 yaşından küçük bebekleri ve çocukları etkiler, ancak büyük çocuklar ve yetişkinlerde de görülebilir. El, ayak ve ağız hastalığı benzer semptomlardan dolayı suçiçeği ve kızamık gibi çocuklarda daha çok görülen hastalıklarla karıştırılabilir.
Ayrıca Okumanızı Tavsiye Ederiz: Migren Nedir
Hastalık, 3-7 gün arasında değişen bir kuluçka süresini takiben ateş, iştahsızlık, boğaz ağrısı ve halsizlik gibi genel belirtilerle başlar. Ateş, hastalığın ilk semptomudur ve 24-48 saat kadar devam edebilir. Ateş başladıktan sonra, ağız içinde ağrılı yaralar olan "herpangina" adı verilen lezyonlar gelişebilir. Bu lezyonlar, ağzın arkasında küçük kırmızı lekeler olarak başlayarak su toplayarak ağrılı hale gelirler. Ayrıca, avuç içleri ve ayak tabanlarında kırmızı lekeler veya kabarcıklar şeklinde deri döküntüleri de görülebilir. Döküntüler, dizlerde, dirseklerde vs. de ortaya çıkabilir.
El ayak hastalığı belirtileri herkeste aynı şekilde ortaya çıkmayabilir. Bazı insanlar, hastalığı hafif geçirirken, bazıları daha şiddetli semptomlar gösterebilir. El, ayak ve ağız hastalığı nadiren viral veya aseptik menenjit gibi ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Bu durumlarda, ateş, baş ağrısı, ense sertliği veya sırt ağrısı gibi semptomlar ortaya çıkabilir ve enfekte kişinin birkaç gün hastanede kalması gerekebilir. Ensefalit (beyin iltihabı) veya polio benzeri felç oluşumu söz konusu hastalıkta son derece nadir görünen durumlar arasında yer alır.
Hastalıktan sonra, özellikle çocuklarda el ve ayak tırnağı kaybı bildirilmiştir. Ancak, yapılan araştırmalarda tırnak kaybının geçici olduğu ve tırnakların tedavi gerektirmeden tekrar büyüdüğü görülmüştür.
Dikkate Alınması Gereken Belirtiler:
- Ateş
El, ayak ve ağız hastalığı, yüksek ateşle kendini gösteren bir hastalıktır. Özellikle geçmeyen ateşe dikkat edin. - Ağızda ağrı
- halsizlik
- iştahsızlık
- içerisi sıvı dolu olan kırmızı döküntü
Söz konusu döküntüler genellikle kırmızı veya kırmızıya yakın bir renge sahiptir. Döküntüler daha çok ağız içerisinde ve çevresinde, ayak tabanında ve avuç içinde görülür. - Ellerde ve ayaklarda hissedilen kaşıntı ve batma
El, Ayak, Ağız Hastalığından Korunmak İçin Dikkate Alınması Gerekenler:
El, ayak ve ağız hastalığından korunmak için en etkili yöntem hijyen kurallarına dikkat etmektir. El, ayak ve ağız hastalığından korunmak için el yıkama alışkanlığını dikkate almak çok önemlidir. Ellerin sık sık yıkanması, kirli ellerin ağıza ve yüze sürülmemesi büyük önem taşır. Gerekli hijyen ve temizlik kurallarına uyulması durumunda, el, ayak ve ağız hastalığı riski azaltılabilir.
Önlemler arasında, hastalığı olan kişilerden uzak durmak, kalabalık ortamlardan çocukları uzak tutmak, ortak oyuncakların düzenli şekilde dezenfekte edilmesi, çocukların ellerinin düzgün şekilde yıkanması, bebeklerin bezlerinin değiştirilmesinden sonra ellerin yıkanması, kişisel eşyaların ortak kullanımından kaçınmak ve hasta kişilerle yakın temas etmemek yer alır. Bu basit önlemler sayesinde el-ayak-ağız hastalığından korunmak mümkündür.